Bijna elke sportschool heeft hem wel staan, een weegschaal om je vetpercentage te meten. In deze blog ga ik dieper in of dit een betrouwbare en effectieve methode is om je vetpercentage te meten.
Wat meet een weegschaal in de sportschool?
De standaard weegschalen die vaak gebruikt worden in de sportschool worden BIA-weegschalen genoemd. Een veelvoorkomend merk voor de weging is Tanita.
Wat is een BIA-weegschaal?
BIA is de afkorting voor Bio-elektrische Impedantie Analyse. Bij het maken van deze analyse wordt gebruikgemaakt van elektrische stroomschokjes, die door je lichaam heen worden gestuurd. Tijdens de meting wordt er gekeken hoe snel de stroom door het lichaam gaat. Stroom ondervindt minder weerstand door vetvrije massa dan door vetmassa.
Vetvrije massa en vetmassa
Vetvrije massa is de massa aan weefsels die geen vet bevatten. Voorbeelden van vetvrije massa zijn bijvoorbeeld spiermassa en botmassa. Vetmassa is al het weefsel van vet. Spieren en organen dragen veel vocht met zich mee, omdat ze water nodig hebben om te functioneren. Vetmassa bevat nauwelijks vocht.
Hoe werkt een weegschaal van bijvoorbeeld Tanita?
- Zet de machine aan
- Geef aan of je man of vrouw bent
- Voer fitnessniveau in
- Voer gewicht in
- Voer lengte in
- Stap erop als de weegschaal daar toestemming voor geeft
- Stap eraf als de meting klaar is
Doordat de weegschaal stroom door het lichaam van je ene voet naar je andere voet laat gaan, kan je met behulp van weerstand het volume van het object bepalen. Met deze data kan de weegschaal vervolgens een schatting maken van het vetpercentage.
Wat meet een Tanita weegschaal?
Uit een Tanita meting komen verschillende waardes, hierbij kan je denken aan:
- Lichaamsvetpercentage en -vetmassa
- Visceraal vet
- Spiermassa
- Lichaamswater
- Botmassa
- Postuur Score
- Basaal metabolisme (BMR)
- Metabolische leeftijd
- BMI
Maar is dit betrouwbaar?
Om je vetpercentage te meten kan je verschillende methodes gebruiken en een Tanita weegschaal is niet heel betrouwbaar. Dit is om de volgende redenen: Vochtbalans heeft invloed op de uitslag Zoals hierboven al is uitgelegd wordt een BIA meting gedaan met stroom die door het lichaam gaat. Hoe meer vocht jij in je lichaam vasthoudt, hoe beter de stroom door het lichaam geleidt. Factoren die invloed hebben op je vochtbalans hebben dus ook direct invloed op met meting op de weegschaal.
Factoren die invloed hebben op je vochtbalans zijn:
BIA-apparaten meten niet alles Zoals ik al heb uitgelegd vindt de meting plaats door middel van stroom die door je lichaam gaat. Maar van de BIA weegschalen heb je verschillende soorten. Zo heb je een variant waarbij je alleen met beide voeten contact maakt met het apparaat. Bij deze meting gaat de stroom dan van de ene voet naar de andere voet. Je romp wordt dus niet meegenomen. Een andere variant is een weegschaal waarbij je handvatten hebt die je vast moet houden. Je romp wordt nu meegenomen, maar doordat de vochtbalans in je lichaam zo erg kan verschillen is deze meting alsnog niet betrouwbaar. De weegschaal wordt verkeerd gebruikt Wat je nog te vaak ziet is dat mensen na het trainen op de weegschaal gaan staan. Zoals we hierboven al gemeld hebben speelt vocht een belangrijke rol in de betrouwbaarheid van de meting. Tijdens het trainen pomp je je spieren op, waardoor ze meer vocht vasthouden. Daarnaast heb je vast wel een slokje water op tijdens je training, waardoor je ook weer meer vocht hebt in je lichaam. Dan kan je ook wel achterhalen dat meten na je training geen zin heeft. Voor je training ook niet, omdat je dan ook al gegeten en gedronken hebt of weer andere kleren aan hebt. Dus een Tanita weegschaal is niet de beste methode om je vetpercentage te achterhalen. Er zijn wel verschillende alternatieven, zoals bijv:
- BODPOD
- DEXA scan
- Huidplooimeting
Alhoewel deze testen nauwkeuriger zijn, gaan ook deze methodes niet 100% je vetpercentage meten. Als je meer wilt weten over hoe jij je vetpercentage kan verlagen, dan raad ik je deze blog aan.
Wat is de betrouwbaarste methode om je vetpercentage te meten?
De enige en meest betrouwbare methode om 100% je vetpercentage te achterhalen is om op een operatietafel te liggen en al je vetmassa er af te snijden. Alleen op die manier kan je achterhalen wat echt je vetmassa op dat moment is, zonder dat het beïnvloed wordt door andere factoren.
Andere methodes om je progressie te meten
Als het goed is weet je nu dat een weegschaal niet de ideale manier is om je progressie bij te houden. Om je progressie te meten kan je gebruik maken van alleen metingen van je gewicht of van andere methodieken, zoals:
Progressiefoto's
Als je bezig bent met afvallen of aankomen dan maakt het getal op de weegschaal eigenlijk niks uit. Het gaat erom hoe jij je in je lichaam voelt. Een grammetje meer of minder maakt niet uit. Progressiefoto's kan je het beste maken om de 2-4 weken, let wel op dat de omstandigheden van deze foto’s hetzelfde moeten zijn.
- Zelfde tijdstip
- Zelfde locatie
- Zelfde kleding
- Zelfde hoogte van de camera
Omtrekmetingen
Een andere methodiek die je kan gebruiken is het maken van omtrekmetingen. Hiervoor heb je echter wel een meetlint nodig. Punten die je kan meten:
- Armen
- Borst
- Buik
- Heup
- Bovenbeen
- Kuit
Let wel op dat je steeds hetzelfde punt pakt. Als tip kan je bijvoorbeeld een litteken, moedervlek of een ander herkenbaar punt pakken.
Huidplooimetingen
Bij huidplooimetingen heb je een caliper nodig, waarmee jij de metingen uit kan voeren. Tijdens huidplooimetingen meet je niet het vetpercentage, maar meet je simpelweg de gemeten millimeters met elkaar. Je kan bijvoorbeeld punten pakken zoals: buik, bovenbeen of borst.
Conclusie
Om je vetpercentage te meten is er maar één betrouwbare manier en dit is als je onder het mes ligt. Niet echt een ideale situatie dus. Een weegschaal die je in sportscholen ziet, gaat je geen goede indicatie geven, omdat deze teveel beïnvloed wordt door externe omstandigheden en er een foutmarge van 8% op zit. Om je progressie te meten kan je beter gebruikmaken van andere methodes en de belangrijkste is dan wel de spiegel. Als jij je lekkerder in je kleding voelt en steeds met meer trots in de spiegel kijkt dan kan je zeggen dat je progressie maakt. Kijk niet te veel naar cijfertjes, maar kijk hoe jij je voelt.
